مراسم چهارشنبهسوری یکی از رسوم سنتی ایرانیان است که هنوز بر جای مانده است.
این رسم سنتی در انار نیز همراه با پریدن از روی آتش با هدف دفع بلا و برآورده شدن آرزوها برگزار میشده است. علاوه بر این در انار در شب چهارشنبه سوری، مراسمی به نام “مهره دوره” (به زبان محلی: ما رِو دو رِو) انجام میشده است.
دوره (Dure) چیزی شبیه کوزههای سفالی اما بزرگتر از آن بوده که دهانه گشادی داشته است. مردم در شب چهارشنبهسوری (سه شنبه شب) داخل این ظرف مهره، دکمه و… میریختند و سپس داخل آن را با آب پر میکردند و در آن را با بشقاب یا پارچهای میبستند و روی آن سرمهدان قرار میدادند. در مرحله بعد، این ظرف را زیر درخت انار شیرین قرار میدادند. فلسفه درخت انار شیرین هم برای تداعی زندگی شیرین بوده است
صبح روز بعد یعنی چهارشنبه به سراغ این ظرف میرفتند و در آن را باز میکردند و از یک دختر حدودا چهار پنج ساله میخواستند که کنار این ظرف بنشیند. سپس زنان کلمه اول یک شعر را میخواندند و دختر نیز همزمان دستش را داخل ظرف میکرده تا مهرهای را در آورد.
وقتی مهره توسط دختر بیرون آورده میشد، زنان بقیه شعر را میخواندند. این شعر برای صاحب مهره حکم یک فال را داشته که “خوب یا بد بودن” آینده یا نیتاش را برایش مشخص میکرده است.
چرا چهارشنبهسوری؟
رسم چهارشنبهسوری در ابتدا نامش این نبوده و منحصر به شب چهارشنبه نیز نبوده است. ایرانیان تا پیش از حمله اعراب به ایران، پنج روز مانده به سال نو، مراسم پریدن از روی آتش را برگزار میکردند اما بعد از اینکه اعراب به ایران حمله کردند و بر سرزمینمان حاکم شدند، بعدها برخی از حاکمان اموی و عباسی مانع برگزاری این رسم ایرانیان شدند.
ایرانیان نیز دست به کار شدند تا برای این مشکل راهحلی پیدا کنند. در نهایت به اعراب اعلام کردند چون روز چهارشنبه نزد عربها، روز نحسی محسوب میشود، مراسم پریدن از روی آتش را در شب چهارشنبه برگزار میکنیم تا نحسی روز چهارشنبه برطرف شود. ایرانیان با این ترفند توانستند مراسم پریدن از روی آتش را حفظ کنند و به دلیل اینکه از آن به بعد هر سال این مراسم شب چهارشنبه برگزار شد، به چارشنبه سوری معروف گردید.
چهارشنبهسوری در انار
امسال نیز مانند سالهای گذشته، مراسم چهارشنبه سوری در سهشنبه شب (۲۷ اسفند) برگزار میشود. امیدواریم که مسئولان فرماندهی انتظامی شهرستان انار با درایت و مدیریت هوشمندانه، تدابیر لازم را برای برگزاری هر چه بهتر و امنتر این مراسم به کار گیرند.
همانگونه که احمدرضا رادان، جانشین فرمانده ناجا نیز گفته است نگاه پلیس به مراسم چارشنبه سوری، امنیتی نیست و بلکه اجتماعی است. (منبع: خبرگزاری ایسنا)
رادان ابراز امیدواری کرده که در مراسم چهارشنبه سوری امسال، “بزرگترها همانند سالهای اخیر در کنار کودکان خود حضور داشته باشند تا ضمن مدیریت رفتار آنان، اوقات خوش را در کنار یکدیگر بگذرانند.”
بر همین اساس از نیروی انتظامی شهرستان انار نیز انتظار میرود که بر اساس سیاست کلان ناجا، زمینههای لازم را برای برگزاری هر چه بهتر مراسم چهارشنبه سوری در انار فراهم کند.
از سوی دیگر از نوجوانان و جوانان نیز انتظار میرود که تلاش کنند مراسم چهارشنبه سوری را همانند آنچه که ایرانیان در صدها سال قبل انجام میدادند، برگزار کنند. این مراسم را میتوان با برپایی آتشی که خطرساز نباشد در کمال آرامش برگزار کرد.
ترقهبازی که در سالیان اخیر در چهارشنبه سوری شاهد آن هستیم، ارتباطی با این مراسم ندارد و از نوجوانان و جوانان که سرشار از انرژی هستند، تقاضا داریم در این مراسم دست به اقدامی نزنند که خدای ناکرده جان خود یا دیگران را به خطر بیاندازند.