گزارش میدانی: مریم اطیابی، سعید فتوحی
به گزارش میراثباشی؛ جشنواره پسته انار که از ۲۵ تا ۲۸ مهر ماه در کنار ارگ باستانی انار با حضور هنرمندان صنایع دستی، هنرمندان موسیقی و تولیدکنندگان محصولات روستایی و بومی با همت مسئولان دولتی و محلی و بخش خصوصی برگزار شد، مورد استقبال مردم انار قرار گرفت.
این جشنواره در حالی برگزار میشد، که حیات و ممات این شهر به پسته گره خورده است. از زنانی که در کارگاههای خانگی یا بزرگتر پستهها را جدا میکنند، تا کارگرانی که پسته میچینند تا باغبان و مالکان زمینی که پسته را میفروشند. اینجا هم بُرد با دلالان پسته است. آنها پستهها را پیشفروش و تقریبا نصف قیمت فروش خودشان در بازار از کشاورزان میخرند.
برداشت پسته کار بسیار پر زحمتی است. از برداشت تا روانه شدن به بازار هم مرحله به مرحله زحمات فراوانی دارد. باید در دل کویر قدم زد و این باغات و زحمات کشاورزان را دید تا فهمید زر سبز کویر چرا خنده بر لبانشان مینشاند. اینجا سهم مردم از رزق و روزی به پسته وابسته است.
نکته جالب این که زنان انار به واقع هنرمند و کارآفرینند. آنها قالی و پته و گلیم میبافند. با انواع گیاهان دارویی، «قُوَتو» و با انواع میوهها ترشیجات مختلف درست میکنند. با مس وسایل مختلف و با گیاهان محصولات آرایشی گیاهی و با پارچه انواع ساک دستی و… درست میکنند. خلاصه کلام، در این شهر زنان دوشادوش مردان سعی میکنند با مشاغل خانگی کوچک به مردان کمک کنند بویژه زمانهایی که برداشت محصول خوب نیست.
اما امسال شادی در چشمان مردم انار از کوچک و بزرگ، پیر و جوان موج میزند. آنها که سال گذشته به دلیل سرمازدگی باغات پسته سال سختی را پشت سر گذاشته بودند امسال، سال پر نعمتی داشتند و باغاتشان پر پسته بود.
کافی است شما بین مردم قدم بزنید و با آنها گفت و گو کنید تا به صورت ملموس حس کنید چرا در جای جای ایران و کشورهای دیگر پس از برداشت محصول جشن میگیرند، چون زندگی وحیات مردم به این محصولات وابسته است.
شاید در نگاه نخست جشنواره پسته اکبری یک جشنواره محلی کوچک باشد اما در همین شهر کوچک با استقبال زیادی روبهروست. شهرهایی که ما از آنها غافل میشویم و یادمان میرود مردمان آنها هم نیاز به تفریح و شادی و سرگرمی دارند و همین دورهمیهای مردمی چقدر حال همه را خوب میکند.
افزون بر این، جشنهای برداشت محصول، سنت باستانی و تاریخی به پاس و شکرگزاری کشاورزان از خداوند برای برداشت محصول پربار، افزایش برکت و رزق و روزی حلال است که برخی از آنها در ایران ثبت ملی شده است.
حال مردم انار خواهان ثبت ملی «پسته اکبری» محصول اصلی این شهر هستند. نکته جالب آن که این خطه نانی مشهور به نام « کُرنو» دارد که چند سال پیش در فهرست آثار ملی ثبت شده است و در نخستین جشنوار ملی نان که مهرماه امسال در کرمان برگزار شد، رتبه دوم کشوری را از آن خود کرد.
این جشنها نمادی از قدرشناسی، دوستی و همکاری مردم و وسیلهای جهت حفظ و احیای سنتهای دیرینه و فرهنگ بومی است.
جالب اینکه در بسیاری از شهرهای دنیا روز یا روزهای خاصی در سال به برگزاری جشن محصول اختصاص داده شده است و به همین دلیل، تمام باغداران و کشاورزان باید تا پیش از رسیدن این تاریخ، محصول خود را برداشت کنند تا بتوانند آئین جشن را به جا آورند.
از سویی به نظر میرسد برگزاری چنین جشنهایی در شهرها و روستاها سرمایهگذاری دراز مدت فرهنگی-اقتصادی است، چرا که اگر به خوبی برگزار شود میتواند به ایجاد یک برند برای شهر یا روستا منجر شود، نرخ گردشگری را افزایش دهد، هنر و مشارکت اجتماعی را تقویت کند و در نهایت از طریق افزایش درآمدها، رونق اقتصادی را برای شهرها و روستاها و کسب و کارها به ارمغان بیاورد و در احیای مناطق سهیم باشد.
از سویی مردم دیگر شهرها را به بهانه این جشنها به شهرها و روستاها مقصد میکشاند و سبب تعامل فرهنگی بیشتر و خرید و فروش بهتر و شناخت جاذبههای گردشگری و تاریخی بیشتر این مناطق میشود.